Crisisorganisatie functioneerde goed tijdens containerramp VRF

Waddengebied 20.06.2019 - De crisisorganisatie van Veiligheidsregio Fryslân heeft over het algemeen goed gefunctioneerd tijdens de containercalamiteit begin januari 2019.

Dat constateren onderzoekers van het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV). “We zijn blij met die conclusie,” zegt Ferd Crone, voorzitter van Veiligheidsregio Fryslân. “Heel veel dingen zijn goed gegaan, maar we hebben ook geworsteld met bijvoorbeeld de afstemming tussen alle betrokken partijen en het in goede banen leiden van de stroom vrijwilligers. Met de aanbevelingen daarvoor gaan we nu aan de slag.”

Opschaling
Volgens het IFV was het achteraf gezien verstandig geweest om sneller op te schalen naar GRIP 4, al was de situatie operationeel gezien onder controle en was dáár geen GRIP 4 voor nodig. Voor de afstemming tussen de betrokken bestuurders bleek GRIP 4 echter wel heel waardevol te zijn. “Dat de opschaling wat met horten en stoten ging is op zich niet zo vreemd: voor vrijwel alle betrokkenen was het de eerste keer dat zij met GRIP 4 te maken hadden. Daar hebben we veel van geleerd,” stelt Crone. “Met de kennis van nu zou ik een volgende keer meteen GRIP 4 maken, juist voor die afstemming tussen alle partijen op bestuurlijk niveau.”

Vrijwilligers
Ten aanzien van de stroom vrijwilligers die kwamen opruimen constateert het IFV dat het vrij dominante beeld dat de overheid op dat vlak volledig passief was moet worden bijgesteld. Verschillende overheidsorganisaties en -functionarissen - van burgemeesters en hulpdiensten tot boswachters - hebben de vrijwilligers geholpen en gefaciliteerd: bijvoorbeeld door vuilniszakken beschikbaar te stellen, koffie, thee en soep aan te bieden en hen zo goed mogelijk te informeren.

“Het is bijzonder om te zien dat zó veel mensen met elkaar de schouders er onder zetten om alle rommel zo snel mogelijk op te ruimen,” aldus Crone. “Dat hebben we zoveel mogelijk gefaciliteerd, maar toch hadden veel mensen en vrijwilligersorganisaties behoefte aan meer ondersteuning door de overheid. Dat signaal pakken we op, want we kunnen verwachten dat er in de toekomst meer situaties zullen voorkomen waarbij grote groepen vrijwilligers hun hulp aanbieden.” Het IFV adviseert o.a. om hiervoor een coördinator Vrijwilligheid aan te stellen en nauwer samen te werken met andere betrokken organisaties en potentieel succesvolle initiatieven voor vrijwilligers.

Vervolg
In de komende maanden gaat Veiligheidsregio Fryslân aan de slag met de aanbevelingen in het rapport. De voortgang daarvan zal tijdens de Bestuurscommissie Veiligheid in november 2019 worden besproken met alle Friese bestuurders. Crone: “Natuurlijk hopen we dat we een calamiteit als deze nooit meer mee zullen maken. Maar áls we opnieuw met een crisis te maken krijgen, dan zullen wij opnieuw alles op alles stellen om zo goed mogelijk hulp te bieden.”

Over de evaluatie
Begin januari 2019 verloor het schip MSC Zoe tijdens stormachtig weer 342 containers op de Noordzee. In opdracht van de veiligheidsregio’s Fryslân, Groningen en Noord-Holland Noord heeft het IFV het functioneren van de crisisorganisatie van Veiligheidsregio Fryslân geëvalueerd, in de periode waarin er was opgeschaald (2 januari - 6 februari 2019). De vraag die daarbij centraal staat is wat van deze calamiteit kan worden geleerd.